Antivaxxers en Hydroxychloroquine

Het verbaast me altijd weer: hoeveel gemakkelijk te beïnvloeden mensen niet een miniem prikje met een uitvoerig getest vaccin tegen het coronavirus willen, maar wél een medicijn willen slikken dat nooit is getest op virussen.

Uiteraard claimen die mensen dat het coronavaccin, vooral de op mRNA gebaseerde versies, experimenteel is en dat daardoor de effecten op de lange termijn onbekend zijn. Er is echter niets experimenteels aan, want de eerste testen met een mRNA-vaccin vonden al in 2001 plaats toen wetenschappers het wisten te gebruiken om kanker te bestrijden (therapeutic cancer mRNA vaccine)[1].

Dus toen de corona-epidemie uitbrak was er al twintig jaar onderzoek aan een mRNA-vaccin verricht en het enige dat wetenschappers hoefden te doen was een minuscuul stukje van dat virus in het vaccin te stoppen. En dat vaccin heeft alle onderzoeken en testen doorlopen. Uiteraard duurt zo'n proces normaal jaren, maar in dit geval hebben de toezichthouders besloten om een zogenaamde 'fast track' procedure te volgen. Dat betekent alleen dat het beoordelen van de onderzoeksresultaten versneld is uitgevoerd.

Waarom geloven mensen dan dat hydroxychloroquine een beter middel is dan een beproefd vaccin? Dat komt omdat ze geloven wat ze willen geloven. Dat geeft rust in hun vertroebelde wereldbeeld. Simpelweg de wetenschap geloven is er niet bij: ze geloven liever een malloot of een arts die geestelijk ergens een afslag heeft gemist.

Hydroxychloroquine wordt vooral voorgeschreven voor de behandeling van reumatoïde artritis (een auto-immuunziekte) en malaria, een ziektebeeld dat ontstaat als één van vier vijf soorten parasieten je lichaam is binnengedrongen. Die hydroxychloroquine verandert de zuurgraad van het lysosoom, een blaasje dat zich in het cytoplasma van een cel bevindt. Door die veranderde zuurgraad sterft de lysosoom af en dat overleeft een parasiet niet. Een virus heeft geen cellen en dus ook geen lysosoom. Hoe die hydroxychloroquine dan een antiviraal effect kan hebben is dus onduidelijk.

Intussen blijkt het onbevoegd voorschrijven van hydroxychloroquine tot gevolg gehad dat er wereldwijd circa 17,000 mensen extra zijn overleden[2]. En dat in slechts zes onderzochte landen. In Nederland zijn er, volgens het Lareb, geen doden te betreuren.

Maar hoe is dan het waandenkbeeld de wereld ingekomen dat het zou kunnen werken tegen het coronavirus?

Daarvoor moeten we naar de Franse onderzoeker Didier Raoult (1952). Deze wetenschapper had een soort lopende band van wetenschappelijke onderzoeken. Binnen een week kon hij, samen met zijn studenten, een wetenschappelijk onderzoek publiceren. Hij gaf zijn studenten de opdracht iets te onderzoeken, waarbij hij de uitslag bij voorbaat al vastgesteld had.

Tussen 1995 en 2020 publiceerde Raoult 1,836 artikelen, wat neerkomt op ongeveer één artikel per drie dagen. Die artikelen werden vooral gepubliceerd in twee bevriende wetenschappelijke magazines.

Dat gebeurde ook bij hydroxychloroquine en het coronavirus[2]. Een onderzoek, waaraan slechts 36 patiënten deelnamen. Het artikel werd al één dag na indiening geaccepteerd, waardoor duidelijk is dat dit artikel geen zorgvuldige peer review heeft ondergaan.

Intussen vindt iedereen de handelswijze van Raoult grossly unethical, is hij met verplicht pensioen gestuurd, is hij onderwerp van een disciplinair onderzoek, van een strafrechtelijk onderzoek en zijn een groot deel van zijn 'wetenschappelijke' onderzoeken 'suspect'.

[1] Chehelgerdi, Chehelgerdi: The use of RNA-based treatments in the field of cancer immunotherapy in Molecular Cancer - 2023. Zie hier.
[2] Pradelle et al: Deaths induced by compassionate use of hydroxychloroquine during the first COVID-19 wave: an estimate in Biomedicine and Pharmacotherapy - 2024. Zie hier.
[3] Gautret et al: Hydroxychloroquine and azithromycin as a treatment of COVID-19: results of an open-label non-randomized clinical trial in International Journal of Antimicrobial Agents – 2020. Zie hier.