Rotavirus: Een onschuldige kinderziekte?

Vanaf 1 januari 2024 zit een vaccinatie voor het rotavirus in het Rijksvaccinatieprogramma. Zowel de reguliere media als de wappies hebben nog nauwelijks over deze nieuwe vaccinatie gerapporteerd. Het is dus een beetje terra incognita.

Het rotavirus is een besmettelijk virus dat een ontsteking aan de maag en darmen veroorzaakt. Het rotavirus komt in Nederland veel voor, vooral bij kinderen die jonger dan twee jaar.

Symptomen
De symptomen van een infectie met het rotavirus zijn overgeven, diarree (zo dun als water), koorts, misselijkheid, buikpijn en buikkramp. De klachten duren meestal vier tot negen dagen en dan knapt de patiënt weer langzaam op. Door de combinatie van diarree en koorts bestaat de kans dat de patiënt uitgedroogd raakt. Vaak is een opname in het ziekenhuis dan onvermijdbaar.

Vooral te vroeg geboren kinderen, kinderen met een te laag geboortegewicht, kinderen met een aangeboren aandoening en volwassenen met een verzwakt immuunsysteem, lopen een grotere kans op een opname in het ziekenhuis.

Valt dus wel mee, zo hoor ik de antivaxxers al denken. Even naar het ziekenhuis waar je wat vocht toegediend krijg en dan is het grootste probleem alweer voorbij.

Maar het valt niet mee, want ernstige uitdrogingsverschijnselen zullen bij baby's al snel optreden en leiden tot ernstige complicaties. Denk bijvoorbeeld aan cerebraal oedeem (zwelling van de hersenen), epileptische aanvallen of stuipen, nierfalen, blijvende hersenbeschadiging en soms zelfs overlijden.

Bijna ieder kind krijgt voor het vijfde levensjaar wel een keer een rotavirusinfectie. Het virus is namelijk erg besmettelijk. Het rotavirus zit in de ontlasting van besmette personen en kan worden doorgegeven via de handen. Via de handen komt het virus vervolgens ook op speelgoed, bestek, servies en eten terecht.

Overlijden
En er overlijden wereldwijd jaarlijks meer dan 150,000 kinderen die jonger zijn dan vijf jaar aan uitdrogingsverschijnselen door aanhoudende diarree als gevolg van het rotavirus[1]. Dus zo onschuldig is het rotavirus niet.

Voor 2024 werden er ieder jaar in Nederland ongeveer 3,500 kinderen met een ernstige rotavirusinfectie opgenomen in het ziekenhuis. Dit waren vooral kinderen tussen de 6 maanden en 2 jaar oud. Van deze groep overleden er voor 2024 elk jaar vijf tot zes kinderen. De verwachting is dat deze aantallen door de invoering van de vaccinatie sterk zullen afnemen. In Groot-Brittannië bleek dat het aantal gevallen van rotavirusinfecties met 84 procent af was genomen nadat men met vaccinaties was begonnen.

Vaccin
U kunt uw kind eenvoudig beschermen tegen het rotavirus met een vaccinatie. Ook na vaccinatie kan iemand nog wel besmet raken met het rotavirus, maar de kans dat zo iemand erg ziek wordt van het virus, is heel klein. Maar, zoals bij ieder vaccin het geval is, kunnen er wat bijwerkingen optreden.

In tegenstelling tot andere vaccinaties wordt de baby niet geprikt, maar krijgt een slechts paar druppels vaccin in de mond. That's it.

[1] Janko et al: Cost-effectiveness of rotavirus vaccination in children under five years of age in 195 countries: A meta-regression analysis in Vaccine – 2022