Antivaxxers en Monkeypox

“Sooner or later, everything old is new again,” schreef Stephen King, schrijver van horrorverhalven, ooit. Hij had gelijk, zelfs als we het over virussen hebben.

Coronavirus
Herinner je het coronavirus nog? Je weet wel, dat virus dat miljoenen mensen het leven kostte, maar waar de wetenschap gelukkig razendsnel een vaccin voor wist te ontwikkelen? Voor de meerderheid van de bevolking is de pandemie van het coronavirus gelukkig een gepasseerd station. Maar voor een absolute minderheid is het nog steeds een obsessie. Iedere keer dat een wetenschapper, die ooit in de publiciteit durfde te komen tijdens de coronapandemie, weer waarschuwt voor een ander, potentieel gevaarlijk virus, ontstaat wederom de stompzinnige reactie van de obsessieve complotdenker.

Monkeypoxvirus (MPox)
Het monkeypoxvirus (Orthopoxvirus monkeypox) is een broertje van het pokkenvirus (Orthopoxvirus variola). Pokken was tot de achttiende eeuw een belangrijke doodsoorzaak bij kinderen: in sommige Europese landen overleed één op de tien kinderen aan pokken. Vaccinatie daartegen zit in het DKTP-vaccin en men denkt dat die vaccinatie zelfs enige bescherming biedt tegen Monkeypox.

Maar virussen muteren nogal graag en snel. Daardoor circuleren tegenwoordig twee verschillende versies van het Monkeypoxvirus, Clade I en Clade II. Daarbinnen zijn ook alweer mutaties gedetecteerd, waardoor je nu Clade Ia, Clade Ib, Clade IIa en Clade IIb kunnen tegenkomen. Zelfs binnen die Clades rommelt het virus lekker door. Het virus is druk bezig zodanig te muteren dat het beter en sneller de mens kan besmetten.

Het gevolg daarvan merkten we in 2022 toen er wereldwijd gevallen van Monkeypox, Clade II, binnen de homoseksuele wereld werden gemeld. Omdat er een goedwerkend vaccin beschikbaar is, kon de uitbraak al snel in de kiem worden gesmoord. Maar in Centraal-Afrika gaat het helemaal mis. Daar werd Monkeypox, Clade Ib, plots een stuk actiever. Meer besmettingen betekenen immers meer mogelijkheden om zich aan te passen. En een betere aanpassing is slecht nieuws voor de mens[1].

Sinds januari 2023 heeft Congo meer dan 22,000 (vermoedelijke) gevallen van Monkeypox gemeld, waarbij meer dan 1,200 doden zijn te betreuren. Intussen verspreidt het virus zich ook naar de buurlanden van Congo. In tegenstelling tot Clade II, wordt Clade I ook verspreid via normaal menselijk contact, zoals sex, zoenen of knuffelen. Besmetting gaat nog niet via (kleinere) 'aerosols', maar het is wel degelijk besmettelijk via (grotere) 'respiratory droplets' die niet zo lang in de lucht blijven hangen[2].

En intussen mixt het monkeypoxvirus zich met het gerelateerde varkenspokkenvirus en wie weet wat voor ellende daaruit kan voortkomen[3]. Dat gaat eenvoudiger dan gedacht, want ook varkens blijken vatbaar te zijn voor besmetting met het monkeypoxvirus[4].

Antivaxxers
Zoals verwacht storten de antivaxxers zich weer massaal op monkeypox. Hoewel er voor ons land nog geen enkele reden tot grote zorg is, zijn de leeghoofden nu alweer druk bezig met het beledigen van de wetenschappers, waaronder Marion Koopmans en Marc Van Ranst.

Want stel je voor dat je ooit weer een mondkapje moet dragen om de kwetsbare medemens te beschermen of – nog erger – dat je een (al sinds 2013 bestaand) vaccin tegen monkeypox krijgt aangeboden.

[1] Delamonica et al: Evolutionary potential of the monkeypox genome arising from interactions with human APOBEC3 enzymes in bioRxiv - 2023. Zie hier.
[2] Lauren Vogel: Is monkeypox airborne? in Canadian Medical Association Journal - 2022. Zie hier.
[3] Kalonji et al: Co-Circulating Monkeypox and Swinepox Viruses, Democratic Republic of the Congo, 2022 in Emerging Enfectious Diseases - 2024. Zie hier.
[4] Mantlo et al: Experimental inoculation of pigs with monkeypox virus results in productive infection and transmission to sentinels in Emerging Microbes and Infections - 2024. Zie hier.